سیستان و بلوچستان همچنان نیازمند فرهنگ‌سازی گسترده است؛اهدای عضو،فرصتی دوباره برای زندگی
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی صیح هامون به نقل از خبرنگار گروه اجتماعی پایگاه خبری «عصرهامون»، با پیشرفت علم پزشکی، اهدای عضو به یکی از مهم‌ترین راه‌های نجات جان بیماران بدل شده است؛ راهی که از دل فقدان یک انسان، زندگی را به چندین فرد دیگر بازمی‌گرداند.
در کشور ما، سالانه هزاران بیمار نیازمند پیوند، چشم‌انتظار عضوی حیاتی هستند؛ اما واقعیت تلخ این است که تنها بخش کوچکی از موارد مرگ مغزی، به اهدای مؤثر عضو منجر می‌شود؛ در این میان، سیستان و بلوچستان باوجود آمار بالای مرگ مغزی، به‌ویژه بر اثر تصادفات جاده‌ای، همچنان سهم ناچیزی از این اقدام نجات‌بخش دارد.
اهدای اعضای بدن خود، جان حداقل هشت نفر را نجات دهد
کارشناسان حوزه سلامت معتقدند که فقدان فرهنگ‌سازی کافی، شبهات مذهبی، نبود اطلاع‌رسانی مؤثر و ضعف همراهی نهادی از جمله عوامل اصلی این عقب‌ماندگی هستند؛ این در حالی است که هر فرد مرگ مغزی می‌تواند با اهدای اعضای بدن خود، جان حداقل هشت نفر را نجات دهد و ده‌ها نسج قابل پیوند نیز از بدن متوفیان قابل‌استفاده است، این ظرفیت عظیم، اگر با همراهی دستگاه‌های اجرایی، رسانه‌ها و جامعه روحانیت تقویت شود، می‌تواند امیدی تازه برای بیماران نیازمند پیوند در این استان محروم ایجاد کند.
علیرضا آرام، کردیناتور ارشد پیوند اعضا دانشگاه علوم پزشکی زاهدان در گفتگو با خبرنگار پایگاه خبری تحلیلی «عصرهامون» بیان کرد: باوجود ظرفیت بالای استان سیستان‌وبلوچستان در حوزه اهدای عضو، به‌ویژه در پی بروز موارد متعدد مرگ مغزی ناشی از تصادفات، آمار اهدای عضو همچنان بسیار پایین است؛ موضوعی که ریشه آن را باید در کمبود آگاهی، نبود فرهنگ‌سازی مؤثر و عدم همراهی نهادهای مختلف جست‌وجو کرد.
سالانه در کشور بین پنج تا ۸ هزار مورد مرگ مغزی ثبت می‌شود
وی افزود: در حال حاضر، سالانه در کشور بین پنج تا ۸ هزار مورد مرگ مغزی ثبت می‌شود که از این تعداد، تنها ۳ هزار مورد شرایط لازم برای اهدای عضو را دارا هستند؛ بااین‌حال، از این ۳ هزار مورد نیز تنها حدود هزار مورد منجر به اهدای مؤثر اعضا می‌شود؛ آماری تأسف‌بار که به‌خوبی نشان‌دهنده چالش‌های جدی در مسیر ترویج این فرهنگ نجات‌بخش است.
کردیناتور ارشد پیوند اعضا دانشگاه علوم پزشکی زاهدان تصریح کرد: در استان سیستان و بلوچستان، باتوجه‌به نرخ بالای سوانح رانندگی و تصادفات منجر به مرگ مغزی، ظرفیت بسیار بالایی برای گسترش فرهنگ اهدای عضو وجود دارد؛ در حال حاضر، بیش از هزار بیمار دیالیزی در سطح استان در انتظار پیوند کلیه هستند؛ بیمارانی که هر یک از آن‌ها می‌توانند با یک عضو اهدا شده، زندگی دوباره پیدا کنند.
وی ادامه داد: هر فرد مرگ مغزی قادر است هشت عضو اصلی بدن خود را اهدا کند و از این طریق، جان حداقل هشت نفر را نجات دهد؛ حتی در موارد مرگ طبیعی نیز، طی ۲۴ تا ۴۸ ساعت پس از مرگ، امکان برداشت نسوجی همچون قرنیه، پوست و مغز استخوان وجود دارد؛ ظرفیتی که کمتر مورد توجه قرار گرفته است.
فقدان همراهی سازمانی و ضعف زیرساخت‌های فرهنگی
آرام تشریح کرد: باوجود ظرفیت بالای استان در این زمینه، متأسفانه تا کنون اقدامات فرهنگ‌سازی درخور توجهی از سوی سازمان‌ها و نهادهای دولتی و غیردولتی صورت نگرفته است؛ نه شهرداری‌ها، نه ادارات، و نه نهادهای فرهنگی تاکنون وارد میدان فرهنگ‌سازی گسترده در این حوزه نشده‌اند.
این کارشناس دانشگاه علوم پزشکی، اظهار کرد: گسترش فرهنگ اهدای عضو، نباید تنها مسئولیت مجموعه علوم پزشکی تلقی شود، بلکه تمامی نهادهای اجتماعی، فرهنگی، مذهبی و خدماتی باید در این زمینه نقش‌آفرینی کنند.
وی افزود: از جمله اقدامات ابتدایی قابل‌اجرا می‌توان به نام‌گذاری معابر و میادین شهری به نام «اهدای عضو»، طراحی المان‌های فرهنگی شهری، و تولید محتوای آموزشی در مدارس، دانشگاه‌ها و رسانه‌های محلی اشاره کرد. این فعالیت‌ها می‌توانند سطح آگاهی عمومی را افزایش داده و افکار عمومی را بااهمیت این عمل انسان‌دوستانه آشنا کنند.
آرام با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین موانع ترویج فرهنگ اهدای عضو در استان، وجود شبهات فقهی و مذهبی در میان مردم است، خاطرنشان کرد: به‌ویژه در مناطقی که ارتباط قوی‌تری با نهاد دین و مراجع مذهبی دارند. به گفته کارشناسان، همچنان بخش زیادی از مردم تفاوت مرگ مغزی و کما را نمی‌دانند و نسبت به فرایند اهدای عضو، تردیدها و ابهامات فراوانی دارند.وی ادامه داد: در این راستا، نقش علما، روحانیون، و نهادهای دینی برای تبیین دیدگاه‌های شرعی پیرامون جواز و اهمیت اهدای عضو بسیار کلیدی و ضروری است؛ ورود مراجع مذهبی و چهره‌های دینی به این موضوع، می‌تواند بسیاری از گره‌های ذهنی و مقاومت‌های فرهنگی را باز کند و راه را برای ارتقای مشارکت مردمی در این حوزه هموار سازد.نجات یک جان، نجات جامعه
کردیناتور ارشد پیوند اعضا دانشگاه علوم پزشکی زاهدان گفت: درک این نکته که هر فرد مرگ مغزی می‌تواند به هشت نفر زندگی ببخشد، باید به دغدغه‌ای عمومی و یک باور فرهنگی تبدیل شود؛ در استانی مانند سیستان و بلوچستان که همواره با مشکلات زیرساختی و کمبود امکانات پزشکی مواجه بوده است، فرهنگ اهدای عضو می‌تواند یک سیاست جایگزین مؤثر و کم‌هزینه برای ارتقای سلامت عمومی تلقی شود.
آرام تشریح کرد: هم‌اکنون، بسیاری از بیماران در صف‌های طولانی پیوند، چشم‌انتظار یک معجزه هستند؛ ایجاد باور در جامعه نسبت به اینکه مرگ مغزی پایان زندگی نیست، بلکه می‌تواند آغازی دوباره برای چندین نفر دیگر باشد، نیاز به عزم ملی، رسانه‌ای و مذهبی دارد.
گام‌هایی برای آینده
وی در پایان با بیان اینکه برای تحقق این هدف، لازم است که اقداماتی با جدیت پیگیری شوند، گفت: ورود همه‌جانبه نهادها از جمله شهرداری‌ها، فرمانداری‌ها، آموزش و پرورش و صداوسیما برای ترویج فرهنگ اهدای عضو؛ تولید و انتشار محتوای آموزشی در قالب بروشور، موشن‌گرافی، فیلم کوتاه و مستندهای بومی در مورد تجربه‌های موفق اهدای عضو در استان؛ استفاده از ظرفیت روحانیون، ائمه جمعه و وعاظ برای روشنگری درباره مبانی شرعی و تأکید بر اجر معنوی این اقدام؛ تشکیل کارگروه استانی فرهنگ‌سازی پیوند اعضا با حضور نمایندگان ادارات، رسانه‌ها و نهادهای مردمی؛ توسعه مشاوره‌های رایگان و روان‌شناختی به خانواده‌های بیماران مرگ مغزی برای همراهی در فرایند تصمیم‌گیری؛ حمایت رسانه‌ها و خبرنگاران محلی در بازتاب چهره‌های موفق و زنده‌یادانی که زندگی چندین نفر را نجات دادند.
در پایان باید یادآور شد که اهدای عضو، بخشیدن زندگی است؛ نه‌تنها به فرد، بلکه به خانواده‌ای که امید خود را ازدست‌داده، به مادری که فرزندش را از مرگ نجات‌یافته می‌بیند و به جامعه‌ای که با همدلی، گامی به‌سوی پیشرفت برمی‌دارد.
انتهای خبر/
دیدگاهتان را بنویسید